Ο δύσκολος δρόμος για τις πράσινες κατασκευές

Καλογεράκος: Ο κατασκευαστικός κλάδος προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της αγοράς

Αναφορικά με το πόσο βιώσιμες μπορούν να είναι οι κατασκευές σήμερα, ο κ. Άγγελος Καλογεράκος, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου ΤΙΤΑΝ σημείωσε πως τα τελευταία χρόνια έγιναν τόσες αλλαγές στη βιομηχανία που δεν είχαν γίνει σε δεκαετίες. Πολλές χρηματοδοτήσεις προσανατολίζονται, πλέον, σε κατασκευές που πραγματοποιούνται με γνώμονα τα πράσινα υλικά και το πράσινο αποτύπωμα. Οι τιμές, μάλιστα, όπως σημείωσε οικιστικών κατασκευών, κτιρίων ή γραφείων έχουν ανέβει λόγω του αποτυπώματος. Ο Όμιλος «ΤΙΤΑΝ» έχει αλλάξει μια σειρά προϊόντων, γιατί όπως τόνισε ο Γενικός Διευθυντής του Ομίλου προσπαθούν να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις της αγοράς. Όσον αφορά τις υποδομές πιστεύει ότι η μετάβαση θα είναι πιο δύσκολη, αφού πρόκειται για ώριμα έργα που έχουν ξεκινήσει κάποια χρόνια πριν. Ωστόσο, η επόμενη σειρά έργων θα γίνει με πράσινες προμήθειες. Τέλος, έκανε μνεία στα νέα έργα που θα διεκδικήσουν τους πόρους από το Ταμείου Ανάπτυξης και βασική προϋπόθεση θα είναι να έχουν πράσινο αποτύπωμα.

«Για να βγάλουμε νέα οικοδομικά υλικά σε μια βαριά βιομηχανία με πολύπλοκες διαδικασίες πρέπει να γίνουν επενδύσεις», αναφέρει. Παράλληλα, μιλώντας για τις επενδύσεις του Ομίλου σημείωσε πως στο Καμάρι  επενδύθηκαν 30 εκατ. ευρώ, ώστε να μπορέσει να αυξηθεί ο ρυθμός κατανάλωσης πράσινων καυσίμων. Ταυτόχρονα χαρακτήρισε ως «καινοτομία» τη χρήση πράσινου υδρογόνο στην καύση, ώστε να μειωθεί το ανθρακικό αποτύπωμα, ενώ αναφέρθηκε και στο μεγάλο έργο Horizon που θα αποθηκεύσει και θα εξοικονομήσει 2 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Από εδώ και στο εξής μιλάμε για βιωσιμότητα κατασκευών πάνω από 100 χρόνια, ενώ πριν μιλούσαμε για πενήντα.  Χρειαζόμαστε τέτοια έργα ώστε να προχωρήσουμε σε καινοτόμα προϊόντα βιώσιμα. Είναι σημαντικό να δώσουμε αντοχή στα υλικά ώστε να μπορούμε να χτίζουμε με λιγότερα.

Σκιαδάς: Προτεραιότητα η επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών 

Στη συνέχεια, ο Παναγιώτης Σκιαδάς, Senior Sustainability Director της ΒΙΟΧΑΛΚΟ μίλησε επίσης για μία ολοένα και αυξανόμενη τάση στον κλάδο. «Υπάρχει ζήτηση για πράσινα προϊόντα, η οποία αυξάνεται διαρκώς». Η αγορά του εξωτερικού είναι πολύ πιο ώριμη σε αυτό το κομμάτι. Από την άλλη στην Ελλάδα υπάρχει μια ζήτηση που δεν μεταφράζεται σε απευθείας επιθυμία του αγοραστή να πληρώσει παραπάνω για ένα προϊόν που είναι χαμηλότερου αποτυπώματος άνθρακα. Σημείωσε έπειτα πως σε άλλα προϊόντα χάλυβα βλέπουμε πολύ μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό. Παράλληλα, μίλησε για τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μιλάμε για πράσινα κτίρια, ιδίως όταν παγκοσμίως αποδίδεται στα κτίρια το 38% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με το 11% να αφορά την κατασκευή. Για να μπορέσουμε να παράξουμε, για παράδειγμα, πράσινο χάλυβα θα πρέπει να είναι συμβατός με το όραμα για την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό. «Απέχουμε ίσως και δεκαετίες μέχρι να μπορούμε να πούμε ορίστε ένα πράσινο κτίριο.Υπάρχουν πράσινα κτίρια που είναι μακριά από αυτούς τους στόχους. Χρειάζονται πολύ μεγάλες επενδύσεις όχι τόσο στην ηλεκτρική ενέργεια, αλλά στη θερμική ενέργεια.

Ο κ. Σκιαδάς τόνισε την ανάγκη μετασχηματισμού της παραγωγής ενέργειας, και πόσο μάλλον στην αποθήκευση ενέργειας, καθώς και όλης της αλυσίδας αξίας των logistics. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών και τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών.

Κουρής: Αύξηση της ζήτησης για πράσινο σκυρόδεμα και τσιμέντο τα επόμενα χρόνια

«Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες προσανατολίζονται σε έργα που αυξάνουν την ενεργειακή απόδοση και υπάρχει μεγάλη δυναμική γύρω από το κομμάτι που λέγεται βιωσιμότητα», πιστεύει ο Χαράλαμπος Κουρής, Γενικός Διευθυντής Βιώσιμης Ανάπτυξης Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ. Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες προσανατολίζονται σε έργα που αυξάνουν την ενεργειακή απόδοση, υιοθετούν βιώσιμα υλικά και ενσωματώνουν σύγχρονες τεχνολογίες διαχείρισης πόρων. Το κομμάτι της πιστοποίησης πράσινων κτιρίων LEED ορίζει κριτήρια που προωθούν τελικά τις βέλτιστες κατασκευαστικές πρακτικές. Το πρώτο τέτοιο μεγάλο έργο πιστοποιήθηκε το 2018. Από το 2019-20 υπάρξει μία αύξηση σε αυτά τα project. Αναφορικά με την εικόνα όλης της Ευρώπης σημείωσε πως το 75% των κτιριακών υποδομών στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της ΕΕ χρήζει σημαντικών ενεργειακών αναβαθμίσεων, γεγονός που, σε συνδυασμό με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για το κλίμα, «αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τη ζήτηση πράσινου σκυροδέματος και τσιμέντου τα επόμενα χρόνια». Σημειώνεται πως ο όμιλος Ηρακλής έχει σκυροδέματα και τσιμέντα χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος.

Σύμφωνα με τον κ. Κουρή, είναι απαραίτητη η στήριξη των βιομηχανιών μέσω από τρεις άξονες: τη συγχρηματοδότηση πράσινων έργων από ευρωπαϊκούς πόρους, τη χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους για έργα που πληρούν τα κριτήρια ESG και την εξασφάλιση νομοθετικού πλαισίου για να αναλάβει το κράτος μέρος του ρίσκου στις μεγάλες επενδύσεις που πρέπει να κάνει η βιομηχανία. Η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία επιβαρύνεται από το αυξημένο κόστος παραγωγής, ενώ δεν υπάρχει πλαίσιο που να προστατεύει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών της. «Το 60% της παραγωγής μας εξάγεται και το 80% σε ρίτες χώρες εκτός ΕΕ. Από το 2008 μπήκαμε σε καθεστώς μείωσης εκπομπών χωρίς να έχει ληφθεί υπόψη πως η Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου εξάγουν στις διεθνείς αγορές». Εξήγησε ότι υπάρχει μεν σαφής νομοθεσία, χρήζει όμως βελτίωσης, τονίζοντας ότι οι αλλαγές οδηγούνται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, οι οποίοι δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν ούτε τις διαφοροποιήσεις μεταξύ κρατών ούτε τις διαφοροποιήσεις μεταξύ των διαφορετικών κλάδων. Ανέφερε πως το 60% της παραγωγής μας εξάγεται, εκ των οποίων το 80% σε τρίτες χώρες, κάτι που δεν έχει υπολογιστεί στους στόχους της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών. Από το 2026 έχει εφαρμοστεί κανονισμός που θα φέρει σε ίσους όρους τη διεθνή με την ευρωπαϊκή παραγωγή, ανέφερε.

Σαριδάκης: Κίνητρα για την ανάδειξη των προϊόντων μηδενικού αποτυπώματος

Την τάση για πιο βιώσιμα και πράσινα προϊόντα παρατηρεί και επισημαίνει και ο Κώστας Σαριδάκης, Chief Operating Officer της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.. Βέβαια όπως ανέφερε εστιάζεται περισσότερο σε πιο μεγάλες κατασκευές και έργα. «Στα πλαίσια αυτά προσπαθούμε να δίνουμε τα απαραίτητα πιστοποιητικά (πχ LEED), που πρακτικά είναι καθρέφτης του προϊόντος και περιγράφει το αποτύπωμα όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στις πρώτες ύλες και στη μεταφορά. «Αυτό χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια και, όπως είναι λογικό, μεγαλύτερο κόστος, το οποίο δεν είναι ξεκάθαρο αν η αγορά είναι έτοιμη να το απορροφήσει», σημείωσε, προτείνοντας τη δημιουργία ενός πλαισίου κινήτρων ή αντικινήτρων, όπως fast track αδειοδότηση, ευέλικτη χρηματοδότηση ή φοροαπαλλαγές, ώστε τα προϊόντα αυτά να αναδειχθούν στην αγορά και να αποτελούν στρατηγικό πλεονέκτημα.

Επίσης, δήλωσε ότι χρειάζεται καλύτερος μητροπολιτικός σχεδιασμός, αν θελουμε να γίνεται λόγος για βιώσιμη ανάπτυξη.  Τέλος, δήλωσε, ότι η εταιρεία στηρίζει την πράσινη ανάπτυξη σε τέσσερις πυλώνες. Αυτές είναι οι επενδύσεις και η βελτίωση των τεχνολογιών, η υιοθέτηση νέων διεργασιών και μεθοδολογιών με στόχο την κυκλικότητα του προϊόντος, η διαρκής εκπαίδευση του προσωπικού, και η αλληλεπίδραση με το οικοσύστημα.

Η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να λύσει απολύτως το πρόβλημα της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ειδικά στον κατασκευαστικό κλάδο που είναι στην πρώτη θέση με βάση τα θανατηφόρα ατυχήματα σημείωσε κλείνοντας ο Δημήτρης Σταμούλης, CEO BIOSAFETY A.E.