Στον “πάγο” για 3 εβδομάδες έλεγχοι ΥΔΟΜ & e-adeies, Πράξεις Προσκυρώσεων – Τακτοποιήσεων, Συμβούλια Αρχιτεκτονικής κλπ

ΠΡΟΣ

1. Υπουργό Εσωτερικών (κοινοποιούμενη και στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, στα εποπτευόμενα ΝΠΔΔ και στο σύνολο των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού. )
2. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας (κοινοποιούμενη και στα εποπτευόμενα ΝΠΔΔ)
3. Υπουργό Οικονομικών

ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ και στους παρακάτω:

1. Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.)
2. Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.)
3. Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.)

Οι Ομοσπονδίες που συνυπογράφουμε τα παρακάτω, μετά από σειρά κοινών δράσεων, δηλώνουμε την κοινή μας θέληση να αντισταθούμε στη γενικευμένη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης κρίσιμων Δημόσιων Λειτουργιών, να ενημερώσουμε την κοινωνία για τις επιπτώσεις τους και να προγραμματίσουμε νέες κοινές δράσεις.

Δώδεκα ολόκληρα έτη μετά τον Καλλικράτη, η μεταφορά των ΥΔΟΜ στους Δήμους απέτυχε. Οι Υπηρεσίες συρρικνώθηκαν, τα προβλήματα διογκώθηκαν. Η μετάβαση με τον Καλλικράτη (Ν. 3852/2010) των Πολεοδομικών αρμοδιοτήτων απ’ τις Νομαρχίες στους Δήμους έγινε άτακτα, χωρίς κριτήρια και χωρίς καμία προδιαγραφή (μεταφορά προσωπικού, υλικού, Μηχανογράφησης, αρχείου, κλπ,) με αποτέλεσμα τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα Διοικητικής φύσεως (κυρίως υποστελέχωσης) να έχουν διογκωθεί. Οι αιρετοί ή αποφεύγουν να αναλάβουν τις σχετικές ευθύνες ή επιδιώκουν τον έλεγχο των ΥΔΟΜ. Έκτοτε παρά τις συνεχείς νομοθετικές αλλαγές, δινόταν κυρίως βάρος στις συνεχείς παρατάσεις διοικητικής υποστήριξης των ήδη υπολειτουργούντων ΥΔΟΜ, η πιο πρόσφατη έληξε στις 31-12- 2022, πιστοποιώντας και διαιωνίζοντας ουσιαστικά τη δυσλειτουργία τους επί 12 έτη. Με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση (παρ.1 του άρθρου 73 του Ν.4954/22) από 01-01- 2023 παύει η δυνατότητα σύστασης νέων Υ.ΔΟΜ.

Η στελέχωση και η λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης πανελλαδικά σύμφωνα με περσινά στοιχεία της ΕΕΤΑΑ, (τα πράγματα έχουν χειροτερέψει έκτοτε) είναι τραγική. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τους 332 Δήμους της Χώρας, οι 168 μόλις Δήμοι (51%) διαθέτουν Υπηρεσία Δόμησης ενώ οι 164 (49%) όχι. Από τις 168 ΥΔΟΜ, οι 16 (10%) λειτουργούν μερικώς, λαμβάνοντας υποστήριξη από άλλες ΥΔΟΜ. Επίσης από τη Μελέτη προκύπτει ότι:

• η μεγάλη πλειοψηφία των δήμων κάτω των 10.000 κατοίκων, δεν διαθέτουν ΥΔΟΜ
• τριάντα τρείς (33) δήμοι άνω των 25.000 κατοίκων δεν διαθέτουν Υπηρεσίες Δόμησης, εκ των οποίων οι 16 είναι άνω των 000 κατοίκων
• περισσότεροι από τους μισούς μεσαίους Δήμους δεν διαθέτουν ΥΔΟΜ

Από τις 168, οι 4 δε διαθέτουν καθόλου προσωπικό, 22 δεν έχουν καθόλου Μηχανικό ΠΕ, 28 απασχολούν μόνο 1 Μηχανικό ΠΕ ή ΤΕ, άλλες 28 μόνο 2 και 16 διαθέτουν 3 Μηχανικούς. Οι 98 από τις 168 δηλαδή ΥΔΟΜ λειτουργούν με ελλιπέστατο προσωπικό, πολύ κάτω ακόμη και από τα ελάχιστα κριτήρια του Νόμου.

Επιπρόσθετα απουσιάζουν και οι απαιτούμενες ειδικότητες μιας και 20 από αυτές δε διαθέτουν Πολιτικό Μηχανικό, 76 δε διαθέτουν Αρχιτέκτονα Μηχανικό, 74 δε διαθέτουν Τοπογράφο Μηχανικό και 94 δε διαθέτουν Ηλεκτρολόγο ή Μηχανολόγο Μηχανικό.

Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει παρέμβει επανειλημμένα στα όργανα εξουσίας του Κράτους κοινοποιώντας διάφορα πορίσματα, ενώ ειδικότερα με το από 03-11-2017 έγγραφό του με α.π. Φ.1300.2/48622/2017, κάνει πολύτιμες διαπιστώσεις καταλήγοντας ότι πρέπει να στελεχωθούν άμεσα οι Υ.ΔΟΜ. των Δήμων διότι παραβιάζονται οι αρχές της νομιμότητας και της χρηστής Διοίκησης (επί της ουσίας παραβίαση του άρθρου 10 του Συντάγματος που αναφέρεται στο δικαίωμα αναφοράς προς τις Αρχές αλλά και της παρ. 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος). Πολύ σημαντική επίσης είναι η αναφορά… « χρήζει προσοχής το γεγονός ότι δεν προβλέπονται συγκεκριμένες νομικές συνέπειες στους Δήμους που δεν έχουν προβεί μέχρι το 2016 στην οργάνωση και στελέχωση των ΥΔΟΜ».

Επιπλέον η μη τήρηση των υποχρεώσεων για ελάχιστη στελέχωση δημιουργεί αμφιβολίες όσον αφορά στην ασφάλεια δικαίου των πράξεων που διενεργούν οι ΥΔΟΜ.

Οι αρμοδιότητες που περιγράφονται στην πολεοδομική νομοθεσία (ν.1337/83, ΓΟΚ ’85, ΓΟΚ ’00, ΝΟΚ, ν.4030/11, ν.3862/10, ν.4014/11, ν.4178/13, ν.4495/17, ν.4735/20, 4759/20, κλπ) και υποχρεούνται να ασκούν οι ΥΔΟΜ, απαιτούν κατ’ ελάχιστον την ύπαρξη των παρακάτω τμημάτων όταν λειτουργούν σε επίπεδο ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ:

1. Τμήμα Πολεοδομικών και τοπογραφικών εφαρμογών – απαλλοτριώσεις, όροι δόμησης
2. Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών (αυθαίρετα), Γραφείο επικινδύνων (Π.Δ. 23-4- 29, ΦΕΚ 153Α /29), αρμοδιότητες που περιγράφονται στο ν.4495/17, άρ. 2, 5 & 6 (ως Τοπικά και Περιφερειακά Παρατηρητήρια Δόμησης), καθώς και εξέταση προσφυγών για υπαγωγές αυθαιρέτων στο ν.4495/17(άρ. 60 του ν.4643/19)
3. Τμήμα Έκδοσης οικοδομικών αδειών
4. Γραμματειακή Υποστήριξη – Αρχείο.

Αντίστοιχα οι Υπηρεσίες Δόμησης που λειτουργούν σε επίπεδο Τμήματος στελεχώνονται τουλάχιστον από έναν αγρονόμο τοπογράφο μηχανικό, έναν αρχιτέκτονα μηχανικό, έναν χωροτάκτη – πολεοδόμο μηχανικό, έναν πολιτικό μηχανικό και έναν μηχανολόγο ή ηλεκτρολόγο μηχανικό. (περίπτ. α’ παρ. 2 άρθρο 97Α Ν. 3852/10, όπως προστέθηκε από το άρθρο 181 του Ν. 4555/18 , αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 376 του Ν.4700/20 και το άρθρο 43 του Ν.4735/20).

Εξάλλου, όπως έχουμε επισημάνει και στο παρελθόν, για να είναι εύρυθμη η λειτουργία των ΥΔΟΜ, θα πρέπει για την επάρκειά της να εισαχθούν προς εξέταση κι άλλα κριτήρια, όπως έκταση χωρικής αρμοδιότητας της ΥΔΟΜ, μορφολογία, πληθυσμός, νησιωτικότητα, πλήθος εκδιδομένων πράξεων, κλπ. Η ελάχιστη στελέχωση συνεπώς κάθε ΥΔΟΜ (Διεύθυνσης ή και Τμήματος) οφείλει να είναι συνάρτηση και των παραπάνω παραγόντων, με Μηχανικούς ΠΕ και ΤΕ όλων των απαιτούμενων ειδικοτήτων.

Πλέον αυτών εισήχθη με το ν. 4759/20 η αρμοδιότητα οι ΥΔΟΜ να συστήσουν ΣΥΠΟΘΑ Β’.

Αντιλαμβανόμαστε ότι, η εκτίμηση πως το στελεχιακό δυναμικό των 5 Μηχανικών (ΠΕ ή ΤΕ) δεν επαρκεί ούτε κατ΄ ελάχιστον για την λειτουργία Υ.ΔΟΜ. σε επίπεδο Τμήματος, πόσω δε μάλλον σε επίπεδο Διεύθυνσης, σύμφωνα με την ανάλυση όλων των παραπάνω. Επιπρόσθετες ανάγκες ενίσχυσης με προσωπικό θα δημιουργήσει η απαίτηση για αναγκαστική κάλυψη όλων των περιοχών από τις εν λειτουργία ΥΔΟΜ καθώς δεν θα δημιουργηθούν πλέον νέες ΥΔΟΜ.

Επιπλέον θεσμοθετήθηκαν ασφυκτικές προθεσμίες για τον έλεγχο των υποβαλλόμενων δικαιολογητικών και συγκεκριμένα, μείωση από τις 30 μέρες του ν.4495/17, στις 15 μέρες, με τις 2 μέρες να είναι ως υποχρεωτικές για τον έλεγχο σε κάθε στάδιο, εκτός από το διάγραμμα κάλυψης, για την έκδοση οικοδομικής αδείας. Δηλαδή, κατ’ ουσία, απαγορεύεται ο υπάλληλος της ΥΔΟΜ να απουσιάζει από την Υπηρεσία του για οποιοδήποτε λόγο, αφού δεν έχει αντικαταστάτη μιας και οι 5 μηχανικοί ανά κλάδο ειδικότητας που ορίζονται δεν έχουν αντικαταστάτη (τροποποίηση του άρ.38, παρ. 5 του 4495/17). Και χωρίς να συνυπολογίσουμε τα τυχόν παράλληλα καθήκοντα που τους ανατίθενται ή τη συμμετοχή τους σε διάφορες Επιτροπές, Συμβούλια ή και το Μη.Μ.Ε.Δ..

Τέλος οι νέοι φορείς που προβλέπει το τμήμα Α’ (άρθρο 1 ως 6) του Ν. 4495/17 μετά από 5 έτη δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί (Περιφερειακά και Τοπικά Τμήματα Παρατηρητηρίων και Ελέγχου Δόμησης), προφανώς για λόγους αδυναμίας στελέχωσης μιας και απαιτούνται πολλαπλάσιοι Μηχανικοί από αυτούς που υπηρετούν σήμερα στις ΥΔΟΜ. Σύμφωνα με το άρθρο 92 του ισχύοντος Ν.4495/2017, της ερμηνευτικής εγκυκλίου 2/2019 και το άρθρο 49 του 4759/2020, η εν γένει διαχείριση των αρμοδιοτήτων της αστυνόμευσης των Κατασκευών (Διαπίστωση και χαρακτηρισμός αυθαιρέτου και διαχείριση υποθέσεων παλιών – νέων αυθαιρέτων – επιβολής προστίμων σύνταξης χρηματικών καταλόγων – διαγραφής κλπ) παραμένει στις ΥΔΟΜ. Επισημαίνεται επίσης ότι 5 χρόνια μετά το ν. 4495/17, εκκρεμούν οι θεσμοθετημένοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε ποσοστό 30% για τις υπαγωγές αυθαιρέτων κατασκευών στο ν. 4495/17, καθώς κι οι αντίστοιχοι στις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες χωρίς προέγκριση και κατ’ εφαρμογή των αντίστοιχων Υ.Α (ΦΕΚ Β 91/17-01- 22 & ΦΕΚ Β 6769/31-12-21 εφόσον δεν δόθηκαν σαφείς οδηγίες από το Υ.ΠΕΝ.

Οι παραπάνω πολιτικές έχουν συντριπτικά αποτελέσματα στις Υπηρεσίες, το Περιβάλλον, στο Δημόσιο Συμφέρον και τους πολίτες.

Οι συνυπογράφουσες Ομοσπονδίες δηλώνουμε τη ριζική μας αντίθεση στην πολιτική που υποβαθμίζει τις δημόσιες υπηρεσίες και εκχωρεί αρμοδιότητες σε ιδιώτες. Παλεύουμε για την αλλαγή αυτών των πολιτικών και από κοινού διεκδικούμε:

• Επαρκή στελέχωση των ΥΔΟΜ με μηχανικούς ΠΕ και ΤΕ όλων των απαιτούμενων ειδικοτήτων καθώς και με το αναγκαίο προσωπικό όλων των εμπλεκομένων κλάδων.
• Αυξήσεις στις αποδοχές του προσωπικού, σύμφωνα με τις διεκδικήσεις μας
• Αποσαφήνιση της κατάστασης των ΥΔΟΜ, με νομοθετική πρόβλεψη για άμεση τροποποίηση των Ο.Ε.Υ. των Δήμων όπου λειτουργούν ΥΔΟΜ, ώστε η Οργανική μονάδα (ΥΔΟΜ) να λειτουργεί σύμφωνα με τις ισχύουσες απαιτήσεις (ελάχιστη στελέχωση, κ.α.).
• Άμεσα, νέες και επαρκείς σε αριθμό προσλήψεις μηχανικών ΠΕ και ΤΕ μέσω του ΑΣΕΠ, όλων των ειδικοτήτων καθώς και του λοιπού αναγκαίου προσωπικού όλων των εμπλεκομένων κλάδων, με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας κατά αποκλειστικότητα στις ΥΔΟΜ, με τη ρητή απαγόρευση ότι οι Δήμαρχοι δεν θα μπορούν να μετακινούν τους υπαλλήλους στις τεχνικές ή άλλες υπηρεσίες των δήμων.
• Εξοπλισμό των Υπηρεσιών Δόμησης με σύγχρονα μέσα και εργαλεία για την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη εργασία τους. Υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές, οθόνες, συνδέσεις στο διαδίκτυο, το απαραίτητο λογισμικό και ότι άλλο απαιτείται.
• Κατάργηση του νομικού πλαισίου που επιτρέπει τις προσωρινές και νομικά επισφαλείς ή αμφισβητούμενες λύσεις ανάθεσης καθηκόντων Δημόσιας Αρχής σε Συμβασιούχους Έργου, ή στην ΕΕΤΑΑ ή στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς με τις οποίες θα δημιουργηθούν τεράστια θέματα νομιμότητας με τις εκδοθείσες Διοικητικές Πράξεις (οικοδομική άδεια, έκθεση επικινδύνου, έκθεση αυτοψίας αυθαίρετης κατασκευής, κλπ).
• Επανεξέταση των Επιπέδων της λειτουργίας των ΥΔΟΜ από τους Δήμους σε συνάρτηση με τη λειτουργία των Παρατηρητηρίων Δόμησης.
• Κωδικοποίηση και απλοποίηση της πολεοδομικής Νομοθεσίας, προσβάσιμης σε όλους.
• Νομική Υποστήριξη σε κάθε ΥΔΟΜ από εξειδικευμένους Νομικούς καθώς και Νομική Κάλυψη των υπαλλήλων σε οποιοδήποτε είδος δικαστικής διένεξης (ποινικής, αστικής κλπ.) εφόσον αυτή ανάγεται στα πλαίσια της άσκησης των καθηκόντων τους στις ΥΔΟΜ.
• Απαλλαγή από τις αποκλειστικές προθεσμίες ολίγων ημερών, που προβλέπει κατά περίπτωση ο νέος πολεοδομικός νόμος 4759/2020, οι οποίες είναι ανεφάρμοστες και ανεδαφικές, μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι Υπηρεσίες.
• Υποχρεωτική προέγκριση άδειας για όλες τις Κατηγορίες (1,2 και 3).
• Κάλυψη εξόδων μετακίνησης εντός και εκτός έδρας.
• Τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας για διαπίστωση από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση της επάρκειας της ελάχιστης στελέχωσης με την έκδοση των απαιτούμενων αποφάσεων.

Διεκδικούμε δηλαδή Υπηρεσίες Δόμησης που δεν θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά θα είναι πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά το Περιβάλλον και το Δημόσιο Συμφέρον, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει.

Δηλώνουμε ότι από κοινού θα αγωνιστούμε για την αποτροπή των παραπάνω δυσμενών εξελίξεων και θα υπερασπιστούμε το αντικείμενο της εργασίας μας και τη λειτουργία των Υπηρεσιών προς όφελος των πολιτών και του Περιβάλλοντος.

Και αποφασίζουμε:

1. Απεργία – Αποχή των μελών μας από:

Α. Το πληροφοριακό σύστημα του e-adeies (έλεγχος μελετών όπου είναι απαιτητός, προεγκρίσεις, αυτοψίες αυθαιρέτων κατασκευών, αυτοψίες από άποψη δομική, στατική & υγιεινής των οικοδομών, έλεγχος προστίμων – χρηματικοί κατάλογοι, αδειοδοτήσεις – κατοχυρώσεις & ανανεώσεις ανελκυστήρων στο μητρώο, θεωρήσεις οικοδομικών αδειών για σύνδεση με τα δίκτυα, έλεγχος φορολογικών και αμοιβών των μελετητών και έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής Π.Ε.Κ.) και έλεγχος για χορήγηση παρεκκλίσεων, για όλες τις Υπηρεσίες Δόμησης της χώρας, με σκοπό την ανάδειξη των τεραστίων προβλημάτων στη στελέχωση και τη λειτουργία τους από 23 Ιανουαρίου έως και 13 Φεβρουαρίου 2023.

Β. Τη Σύνταξη πράξεων προσκυρώσεων – τακτοποιήσεων και αναλογισμού, υποχρεώσεων λόγω ρυμοτομίας, πράξεων εφαρμογής, πράξεων επιβολής εισφοράς σε χρήμα, βεβαιώσεων αρτιότητας – οικοδομησιμότητας, πρωτόκολλα αδυνάτου τακτοποιήσεων, κλπ.

Γ. Τη συμμετοχή των μελών μας στα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Α’ και Β’.

Δ. Την ηλεκτρονική πλατφόρμα διενέργειας ελέγχων των ελεγκτών δόμησης

2. Προκήρυξη Πανελλαδικής Στάσης Εργασίας την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2023 από την έναρξη του ωραρίου έως 12μμ και πραγματοποίηση συγκέντρωσης διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 10.00 π.μ. .

Από την απεργία – αποχή εξαιρούνται, οι πράξεις που έχουν να κάνουν με έργα και δράσεις τα οποία σχετίζονται, με θέματα διαχείρισης της Δημόσιας Υγείας, την πρόληψη και προστασία από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς και την. αντιμετώπιση – αποκατάσταση φυσικών καταστροφών και επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών.

Παράλληλα επισημαίνουμε ότι για το διάστημα από 23  Ιανουαρίου έως και 13 Φεβρουαρίου 2023, οι Α’ βάθμιες Ενώσεις και Σύλλογοι μας μπορούν με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου τους και με απλή ανακοίνωση στην περιοχή ευθύνης τους, να πραγματοποιήσουν στάσεις εργασίας, συγκεντρώσεις εφόσον κριθεί σκόπιμο, τηρώντας όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας λόγω της πανδημίας (covid-19) και να προβούν σε οποιαδήποτε δράση κρίνουν, όπως αποκλεισμούς της λειτουργίας Υ.ΔΟΜ, ενημερωτικές συσκέψεις, κλn.

Αρμόδιος δικαστικός επιμελητής παραγγέλλεται να επιδώσει νόμιμα την παρούσα προς τους αποδέκτες ώστε να λάβουν γνώση και για τις νόμιμες συνέπειες, αντιγράφοντας συγχρόνως όλο το περιεχόμενο της παρούσας στην έκθεση επιδόσεως.

Οι Ομοσπονδίες

Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.

Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.

Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.Δ.Υ.